Mga Antas ng Pamahalaan PANIMULA May mga pagkakataong mabagal ang pagtugon o hindi agad natutugunan ng pamahalaan ang pangangailangan ng kaniyang mga mamamayan. Ano kaya ang maaaring dahilan nito? May kinalaman kaya ang uri ng pamahalaan sa bagal o bilis ng pagtugon sa pangangailangan? Tutuklasin natin sa araling ito ang mga detalye tungkol sa uri ng ating pamahalaan partikular na ang mga antas ng pamahalaan. Sa gayon, mabibigyang-katuwiran natin ang mga aksiyon na ginagawa ng mga namumuno sa pagtugon sa mga pangangailangan ng mamamayan. Mga Batayan ng Antas ng Lokal na pamahalaan Ang isang lugar para maging lalawigan ay kailangang may sukat na 2 000 kilometro kuwadrado o higit pa, may di kukulangin sa 250 000 bilang ng mamamayan na naninirahan dito, at may kakayahang kumita ng hindi bababa sa 20 milyong piso bawat taon. Para maging lungsod, ang isang lugar ay dapat na may sukat ng lupa na aabot o higit pa sa 100 kilometro kuwadrado, may 150 000 bilang ng taong naninirahan, at taunang kita na di bababa sa 20 milyong piso. Ang hinihingi namang pamantayan para maging isang bayan ay sukat ng lupa na may 50 kilometro kuwadrado, 25 000 bilang ng taong naninirahan sa lugar, at taunang kita na 2.5 milyong piso. Sa buong Metro Manila, ang Pateros na lamang ang hindi lungsod sapagkat hindi nito kayang tugunan ang isang pamantayan ng konbersiyon ng isang bayan para maging lungsod. Ito ay ang sukat ng lupa nito. Maliit ang lupa na sakop ng bayan para maging lungsod. Ang mga lalawigan, lungsod, at bayan ay hindi maaaring baguhin kung walang batas na pinagtibay para dito. Kailangan din itong may pagsang-ayon ng mga mamamayan sa pamamagitan ng isang halalan. Sa paglikha naman ng barangay, ang sangguniang panlalawigan ang nagpapasa ng ordinansa para dito. ALAMIN MO Ang pamahalaan ng Pilipinas ay maaaring hatiin ayon sa kung gaano kalawak ang sakop ng pangasiwaan ng mga namumuno. Kung ang sakop nito ay mga lalawigan, lungsod, bayan, at barangay, ito ay nasa antas na lokal na pamahalaan. Ang buong bansa naman ay nasa antas na pambansa. Sakop ng antas na pambansang pamahalaan ang tatlong sangay na tinalakay sa nakaraang aralin-ang mga sangay na tagapagbatas, tagapagpaganap, at tagapaghukom. Ang pamahalaang lokal ayon sa itinatadhana ng Batas Republika Blg. 7160 ay binubuo ng mga lalawigan, lungsod, bayan, at barangay. Ang mga lalawigan ay nasa ilalim ng pamumuno ng gobernador katulong ang bise gobernador na inihalal ng mga tao at ilang opisyal na hinirang ng gobernador ayon sa itinatadhana ng serbisyo sibil. Ang alkalde at bise alkalde ang namumuno sa lungsod o bayan katulong ang mga empleyado na hinirang ng alkalde. Ang barangay ay nasa pamumuno ng kapitan ng barangay. Ang sangguniang panlalawigan, sangguniang panlungsod, sangguniang pambayan, at sangguniang pambarangay ay mga sangay na lehislatibo sa lokal na antas ng pamahalaan. Gawain ng mga ito ang pagbuo ng mga ordinansa para sa nasasakupan. Ang Pangulo ang may pangkalahatang pangangasiwa sa mga pamahalaang lokal sa pamamagitan ng Kagawaran ng Interyor at Lokal na pamahalaan o Department of the Interior and Local Government (DILG). Gawain A Tukuyin kung pambansa o lokal na antas ng pamahalaan ang may saklaw ng sumusunod na mga sitwasyon. Isulat sa patlang ang sagot 1. ugnayang panlabas 2. koleksiyon ng basura 3. mga asong pagala-gala 4. pagtatayo ng mga paaralan 5. pagpapataw ng parusa sa taong nagkasala
